Chp'li Ayata: Yurt Dışında Yaşayan Yurttaşlarımıza Da Seçilme Hakkı Tanınmalı

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nun 79. birleşimi, yoklama yapılmaksızın saat 15.00'te açıldı. Birleşimi TBMM Başkanvekili Sadık Yakut Yakut yönetiyor. Başkan, gündeme geçmeden önce üç milletvekiline gündem dışı konuşma için söz verdi. CHP Ankara Milletvekili Sencer Ayata, burada yaptığı konuşmada, "Yurt dışından gelecek oylar tek bir seçim bölgesi gibi düşünülmeli ve yurt dışında yaşayan yurttaşlarımıza da bulundukları yerden seçilme hakkı ve imkânı tanınmalıdır.'' dedi.

CHP Ankara Milletvekili Sencer Ayata, 2008 yılında çıkartılan 298 sayılı Yasa'yla yurt dışında yaşayan seçmenlere genel seçimler, Cumhurbaşkanlığı seçimleri ve referandumlar için bulundukları ülkelerde oy kullanma hakkı tanındığını hatırlattı.
Bunun kuşkusuz çok önemli bir gelişme olduğunu ama temsil konusuna ilişkin çok önemli sorunları da beraberinde getiren bir düzenleme olduğuna dikkat çeken Ayata, "12 Haziran seçimlerinde gümrüklerde kullanılan oy miktarı sadece 128 bindi, bu nedenle de illerdeki milletvekili dağılımına önemli etki yapmadı. Ama bakınız, bugünlerde Almanya'da çok önemli değişiklikler olmakta, çok yakın bir gelecekte yurt dışında oy verecek seçmenlerimizin sayısı 2-3 milyona ulaşma ihtimali taşımakta. Böyle olunca, illerimizdeki milletvekilleri dağılımını doğrudan belirleyecek bir gelişmeden söz etmiş oluyoruz. Mevcut sistem kısaca şöyle işliyor: Diyelim ki yurt dışından oylar geliyor. Bunların toplamı Türkiye'deki oylara bölünüyor ve bir oran bulunuyor. Bu durumda, örneğin yüzde 5 ise bu oran, bu yüzde 5 oranı bütün illere tek tek eşit oranda dağıtılıyor ama daha önemlisi, bir siyasi partinin yurt dışında aldığı oy oranı seçim bölgesine de olduğu gibi yansıyor. Örneğin, bir A partisi yüzde 35 oy aldıysa o ile de bu yüzde 35 oy oranı olarak yansıyor. Şimdi, bunun anlamı nedir? Bunun sonucuna gelelim. Brüksel'de yaşayan bir yurttaşımızın kullandığı oy, Bursa'da yaşayan bir seçmenin oy verdiği partinin bu ilde kazandığı milletvekili sayısını değiştirebilir. Bu, siyaseten çok önemli bir durumdur. Sorun sadece bu değil, bir başka soruna dikkat çekmek istiyorum. Yurt dışında oy kullanan seçmenler partilere oy veriyor. Oysa birçok ilde bağımsız aday var. Bu bağımsız adaylar bu oylardan yararlanmıyor, bu bir haksızlık durumudur. Yurt dışında oy kullanan seçmenler açısından bakıldığında ise tanımadıkları adaylara oy verme gibi bir durumla karşı karşıyayız." dedi.

298 ve 2839 sayılı Kanunlarda gerekli değişiklikler yapılarak bir yurt dışı seçim çevresi oluşturulması gerektiğini belirten Ayata, şöyle devam etti: "Yurt dışından gelecek oylar tek bir seçim bölgesi gibi düşünülmeli ve yurt dışında yaşayan yurttaşlarımıza da bulundukları yerden seçilme hakkı ve imkânı tanınmalıdır. Bu çevreden seçilecek milletvekilleri 'yurt dışı milletvekili' sıfatını alabilmelidir. Başlangıç olarak yurt dışı seçim çevresinde her 300 bin seçmene 1 milletvekilliği verilmesi üzerinde durulabilir. Bu durumda, mevcut 550 milletvekilliğine 10 yeni milletvekilliği eklenmesi söz konusudur. Yurt dışı seçim çevresi, örneğin, Fransa'da 2012 seçimlerinde uygulanmıştır ve 11 milletvekili yurt dışından seçilmiştir. İtalya'da temsilciler meclisinde 12, senatoda 6 vekil yurt dışından seçilmiştir. Yurt dışında yaşayan yurttaşlarımızın ülkemize çok önemli katkılarını biliyoruz. Ben bunları burada sıralamak istemiyorum. Yurt dışında temsil eden milletvekilleri, bunlar yurt dışındaki seçmenlerimizi temsil ettiklerinde, yurttaşlarımızın sorunlarını daha iyi dile getireceklerdir, Türkiye'nin dış dünyayla ilişkileri çok daha sağlam bir zemine oturacaktır ve aynı şekilde de Türkiye, temsilde adalet ilkesinde çok önemli bir ilerleme kaydetmiş olacaktır."

AK PARTİLİ KÜLÜNK, AYATA'YA DESTEK VERDİ
AK Parti İstanbul Milletvekili Metin Külünk ise "Biraz evvel sayın milletvekilimizin yurt dışındaki vatandaşlarımızın Parlamentoda temsili hususunda ifade ettiği cümlelere ben de aynıyla iştirak ediyorum. Yurt dışında seçme hakkı var, ancak seçilme hakkı noktasında da parlamento iradesinin tecelli ederek, dışarıdaki vatandaşlarımızı temsil etmek üzere bir milletvekili seçim bölgesi oluşturulmasının, gelecek Türkiye'si açısından, yeni Türkiye açısından da çok anlamlı olduğunu ifade ediyorum ve hazırladığım kanun teklifini de bugün grup başkan vekilliğimize teslim edeceğimi de bu vesileyle saygıdeğer Hocamla da paylaşmış oluyorum. Son derece önemli bir konu." CİHAN