BES’e ayıracak para yok

Geçtiğimiz Ağustos ayında, 45 yaş altı ücret karşılığı çalışanların, işverenleri aracılığıyla otomatik olarak bir emeklilik planına dahil olmasını içeren Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek, yasalaştı. Yapılan düzenlemeye göre, Türk vatandaşı olup 45 yaşını doldurmamış olanlardan ücret karşılığı çalışanlar, işverenin, kanun hükümlerine göre düzenlediği bir emeklilik sözleşmesiyle emeklilik planına dahil edilecek. Uygulama 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girecek. Uygulamanın yürürlüğe girmesi ile çalışanların net maaşlarından 50-100 TL arasında değişmen miktarlarda kesilme yapılacak. Çalışanlar isterlerse, 2 ay içerisinde sistemden çıkabilecek. Çıkarken de hem kendi yatırdıkları paraları hem de getirisini alabilecek. Yani, sisteme giriş zorunlu, ancak çıkış serbest olacak.

BANKALAR YİNE KAZANÇLI ÇIKACAK

Yapılacak düzenleme ile yetersiz iç tasarruf miktarını artırmak, bankalar için yeni bir kazanç kalemi oluşturmak, kamu emekli aylıkları yıldan yıla eridiği için, emeklilikte ilave bir gelir kalemi oluşturmak amaçlanıyor. Fakat uzmanlar büyük kısmı asgari ücretle çalışan vatandaşın maaşından ekstra bir kesintiyi kabul etmeyeceğini düşünüyor. Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi (BES)’te devlet katkısı olacak. Devlet ilk girenlere bir kereye mahsus olmak üzere bin lira da katkı verecek. Sistemden 3 yılda çıkılırsa kesinlikle devlet katkısı alınamıyor. 3 ila 6 yıl arasında çıkanlar devlet katkısındaki birikimlerinin yüzde 15’ini, 6 ila 10 yıl arasında çıkanlar yüzde 35’ini, 10 yılı tamamlayanlar yüzde 60’ını alıyor. Bireysel emekliliğin zorunlu olması, yaş ve iş yeri açısından kapsama giren herkesin zorunlu olarak sisteme katılması anlamına geliyor. Kamu emekli aylığı ömür boyu verilirken BES aylığı belirli süre verilecek. Ayrıca kamu emekli aylığı kişinin vefatı halinde eş ve çocuklara kalırken, BES’te sadece ödenmeyen kısım varislere verilecek.

2 AY OTOMATİKMAN CEPTEN GİDECEK

1 Ocak 2017’de yürürlüğe girecek BES hakkında konuşan Sosyal Güvenlik Uzmanı Av. Selçuk Çimen, BES’in iyi uygulandığı zaman faydalı bir sistem olduğunu belirterek Türkiye şartlarında uygulanmasının zor olacağını ifade etti. 2017 yılı başında yürürlüğe girecek sistemle vatandaşa 2 ay içerisinde tercih imkanının sunulduğunu ifade eden Çimen, şöyle konuştu: “Ülkemizde çalışan 45 yaş altındaki kişiler devlet tarafından zorunlu olarak, otomatikman BES’e dahil edilecek. Sistem zorunlu ama vatandaş isterse 2 ay içerisinde sistemden çıkabilecek. Vatandaşın cebinden otomatikman 2 ay prim kesilecek. Devlet için güzel bir kredi olacak. Sistemden çıkan vatandaş o parayı geri alabilmek için 5-6 ay uğraşmak zorunda kalacak. Bu sistem Avrupa Birliği (AB) mevzuatının sunduğu bir şey. Sistem SGK’ya alternatif düşünülüyordu fakat başarılı olacağını tahmin etmiyorum.”

KİMSE KESİNTİYİ KABUL ETMEYECEKTİR

Vatandaşın zorunlu BES’e olumlu bakmayacağını söyleyen Çimen, konuşmasına şöyle devam etti: “Vatandaş aldığı para ile geçimini zor sağlıyor. Zorunlu geçilecek sistem ile vatandaşın net maaşında azalma olacak. Kimse maaşından bir kesinti yapılmasını kabul etmeyecektir. Bunun zorunlu tutulması pek mantıklı değil. BES özünde iyi bir uygulama. Devlet de yüzde 25 katkı veriyor. Bu katkı için çeşitli şartlar var. 3 yıl içerisinde BES’ten ayrılmamak gerekiyor. 10 yıl prim ödenirse 56 yaş ve üzerinde emekli olmaya hak kazanılıyor. Sistemden emekli olan biri ömür boyu maaş almıyor. Eğer sisteme 100 bin TL yatırmışsa bir kişi. Ben bunu 10 yılda alacağım diyebiliyor. Kişinin azraille pazarlığı gibi bir şey bu. Hazırlanan mevzuat iyi değil. Eğer insanların rahatlatılması düşünülüyorsa daha iyi bir mevzuatın hazırlanılması lazımdı.”  

HÂLİD ŞEN merhabahaber.com