Bakan Çelik'e 'Türkiye'de Kapatılması Gereken Maden Ocağı Sayısı Kaçtır' Sorusu

HDP Kars Milletvekili Mülkiye Birtane, Türkiye’de yüksek rezervli büyük madenlerin yanı sıra çok sayıda küçük maden olduğuna dikkat çekerek, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’e “Kapatılması gereken ve üretime uygun olmayan maden ocağı sayısı kaçtır? diye sordu.

Bakanı Faruk Çelik’in yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi sunan Milletvekili Mülkiye Birtane, 13 Mayıs 2014'te Manisa'nın Soma ilçesinde 301 madencinin ölümüyle sonuçlanan faciadan sonra, kamuoyu hükümetin maden ocakları hakkında kapsamlı bir çalışma yapacağını, fiziki koşullar açısından risk taşıyan tüm maden ocaklarının kapatılacağını, iş yeri güvenliği konusunda eksiksiz bir denetim mekanizması işletileceğini umduğunu hatırlattı.

“Çünkü bu konuda Çalışma Bakanlığının ve diğer yetkili Bakanlıkların da açıklaması bulunuyordu. Ancak faciadan sonra hiç bir önlem alınmadı. Maden ocaklarında işçi kıyımı devam etti.” diyen Birtane, Karaman'da Has Şeker Madenciliğe ait olan maden ocağında yaşanan facianın da çok açık risk belirtilerinden sonra yaşandığını söyledi.

HDP’li Birtane, bazı işçilerin, galeriyi su basma riski olduğu için işten ayrıldığına dikkat çekerek, aynı zamanda TEMA'nın o bölgede maden ocağı çalıştırılamayacağına dair uyarıları da bulunduğunu, maden ocağında iş sağlığı ve güvenliği hakkında da tek önlem bulunmadığını vurguladı.

REZERVİ TÜKENMEK ÜZERE OLAN MADENLERDEKİ SORUN

HDP Kars Milletvekili Mülkiye Birtane, Bakan Çelik’e hitaben, “Bu maden ocağı ile ilgili basına yansıyan demeçlerinizde ise ‘Benim gördüğüm, bu madene ruhsat verilmemeliydi.’, ‘Madene Sayın Başbakan ile indik. Çıkarken hepimizin ceketleri sırılsıklam oldu.’ Düşünün içerideki durumu. Yüzde 35 eğimli, 350 – 400 metre aşağı iniyor işçi. Raylı sistem yok, asansör yok. Yaya olarak. ‘Geri çıkmamız 45 dakika alıyor’ diyor işçiler. Biz 200 metre indik, çıkıncaya kadar hiç birimizde takat kalmadı. Bu işçi nasıl çalışacak? Türkiye’de yüksek rezervli büyük madenlerin yanı sıra çok sayıda küçük maden var. Bunlar efektif değil. İşveren, böyle küçük madenler olunca, az sayıda işçinin çalıştığı, rezervi tükenmek üzere olan bu tip ocaklara gereken yatırımı yapmıyor.” diye sözlerine devam etti.

HDP Milletvekili Birtane, “Daha fazla kar elde etmek için maliyeti minimumda tutmaya çalışıyor ve bu sebeple mevzuatın gereği olan tedbirlerin yarattığı masraftan kaçınıyor. Ben işte bu tür madenlerin kapatılması gerekir diyorum. Bunların kapatılması ve bunların yerine, daha büyük ve iş sağlığı güvenliği koşullarının sağlanabileceği madenlere ağırlık verilmesi gerekir." dedi.

"BU MADEN OCAĞI RUHSATI NASIL VE HANGİ KURUMDAN ALMIŞTIR?"

HDP’li Birtane bu bağlamda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’e şu soruları yöneltti:

"Bu maden ocağına ruhsat verilmemeliydi" şeklindeki ifadenize dayanarak; Maden ocaklarına ruhsat verilip verilmeyeceği konusunda hiç bir yetkiniz bulunmuyor mu?

Bu maden ocağı ruhsatı nasıl ve hangi kurumdan almıştır?

Sizin maden ocakları konusunda sadece uyarı ve öneri yapma yetkiniz mi bulunuyor?

İşyeri güvenliği ve işçi sağlığı konusunda yetkili olan Bakanlığınız değil midir?

Demeçleriniz maden ocakları ile ilgili öneri ve uyarı niteliğindendir. Bu yetkiyi kullanmanızı engelleyen ve kamuoyundan gizlenen bir durum mu mevcuttur?

Maden ocaklarının durumu ile ilgili daha kapsamlı bir açıklama yapmayı düşünüyor musunuz?

Bu maden ocağında işçilerin hangi koşullarda çalıştığı ve maden ocağının fiziki koşulları hakkında faciadan sonra mı bilgi sahibi oldunuz?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı olarak bu maden ocağının hangi koşullarda işçi çalıştırdığından neden haberdar değilsiniz?

Bu konuda bir sorumluluğunuz bulunmuyor mu?

Maden ocağında daha önce de su baskını yaşanmış olmasına rağmen, maden ocağı neden kapatılmamıştır?

Sizin denetim yetkiniz yok mudur?

Maliyetten kaçınan işletmeleri kapatma yetkisi elinizde değil midir?

Bu işletmeleri kapatmanıza engel nedir?

TEMA uzmanlarının o bölgede maden ocağı işletilemeyeceği uyarılarına rağmen o bölgede maden ocağı açılmasına nasıl izin çıkmıştır? Sizin bu konuda bilginiz bulunuyor mu?

176 nolu İLO sözleşmesi neden onaylanmıyor?

Tüm maden ocaklarında üretimin durdurularak sözleşmesinin onaylanması, tüm maden ocaklarında buna göre önlem alınması, üretime bu önlemlerden sonra başlanılması konusundaki uyarıları dikkate alacak mısınız?

Demeçlerinizde yaptığınız önerileri yerine getirmek için bir çalışma başlatılacak mıdır?

Şu an Türkiye'de kaç maden ocağı bulunuyor? Bunlar hangi illerdedir? Çalışan işçi sayısı kaçtır?

Kapatılması gereken ve üretime uygun olmayan maden ocağı sayısı kaçtır?" CİHAN