Ayçiçeğinin ekimi düştü, değeri arttı

Türkiye'nin ihtiyacı olan yağlık ürünler içinde önemli bir yere sahip olan ayçiçeği hasadı geçtiğimiz günlerde başladı. Ayçiçeği ekim alanları geçen yıl olduğu gibi 2015 yılında da daraldı. Konya Ovası'nda son yıllarda ayçiçeği üretimi hızla artıyordu. Çiftçi, ayçiçeği üretimine yönelmişti. Ayçiçeği, ekim alanında ve üretiminde aranan ve kabullenilen bir alternatif bitki oldu. Ancak geçen yıllarda ayçiçeğinde yaşanan olumsuz hadiseler nedeniyle üretici başka ürünlere yöneldi. Bu yıl ayçiçeği ekim alanında ülke genelinde yüzde 20'ye, Konya'da ise yüzde 50'ye varan bir düşüş yaşandı. Trakya ve İç Anadolu Bölgesi'nde ayçiçeği tarımının yaygınlaşmasının ardından Türkiye'nin ham yağ ihtiyacındaki dışa bağımlılığı da büyük ölçüde düşüyor. Türkiye, ayçiçeğinde en fazla üretim yapan 10 ülke içinde bulunuyor. Hasat süresinin erken olması ve girdilerinin düşük olması nedeniyle ayçiçeği üretimine karşıyoğun bir ilgi oluştu. Yağlık ürünlerden olan ayçiçeğini, üreticiler düşük maliyeti ve yüksek fiyatından dolayı tercih ediyor. Türkiye'de petrolden sonra en çok döviz harcayarak ithal edilen ham yağ için  ayçiçeği ekimine büyük ihtiyaç duyuluyor. Öte yandan Bölgemizde bu yılki olumlu geçen iklim koşulları nedeniyle ayçiceği ile birlikte baharlık ürün diye tabir edilen ürünlere olumlu bir etki yaptı.

EKİM ALANINDA YÜZDE 20 DÜŞÜŞ

Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Şube Başkanı Celil Çalış, ayçiceği üretimi ile ilgili önemli bilgiler verdi. Çalış, “Geçen yıla göre ayçiçeği ekim alanında Türkiye genelinde 20'lik bir düşüş var. Konya'da ise bu oran yüzde 50'yi geçiyor. Geçen sene Konya'da yaklaşık 650 bin dekarda, bu yıl ise 300 bin dekarlık alanda ekim yapıldı. Türkiye genelinde bu yıl 1 milyon 100 bin ton, Konya'da ise 150 bin ton rekolte elde beklenmekte. Konya, Trakya'dan sonra ikinci sırada. Bölgemizde dekardan 300-400 kilo civarında verim bekleniyor. Geçen sene  50 yağ oranını yakayan ürünler tonu bin 475 liradan satılırken tona 300 TL destekleme ödenmiştir. Bu sene Çukobirlik ve Trakyabirlik’in açıkladığı bin 550 TL/ton fiyata, Ülkemizin tarımda katalizör kurumu Konya Şeker’in 44 yağ oranına tonu bin 650 TL fiyat açıklaması, geçen yıl göz önüne alındığında uygun bir fiyat olarak değerlendirilebilir. 2015 yılı için de Bakanlık ayçiçeğinde ton başına 300 TL deslekleme yapacağını açıklamıştır” dedi.  

ÜRETİCİ RAHAT NEFES ALDI

“Bu yılki iklim koşulları ve yağışlar Ayçiçeği başta olmak üzere baharlık ürün eken  üreticiye rahat bir nefes aldırdı” diyen Çalış, “2012 yılında dünya genelinde ve özellikle Ukrayna bölgesinde  üretim azlığından dolayı çiftçilerin ayçiceği ekimine yöneldiğini, bu üretimden de kazançlı çıktı.  2013-2014 yılında aynı beklentinin karşılanmaması çiftçiyi hem mağdur etti hem de karamsarlığa itti ama Konya çiftçisi ayçiçeği üretimini  benimsedi. Ayçiçeğinin yaygınlaşmasında destekler, iyi bir münave bitkisi olması ve bölgemizde kurulan yağlık ürünler işleme fabrikasının çiftçinin ürettiği ürünün elinde kalmayacağı çiftçinin umudunu arttırmaktadır. Ayçiçeğinin diğer baharlık ürünlere göre daha az su tüketmesi sulu alanlarda iyi bir münavebe tercihi olmasını sağlamıştır. Bu yüzden Ova üreticisi ayçiçeği ekmeye başladı. Konya, bu ürünün üretiminde söz sahibi olmaya başladı. Türkiye'nin ayçiceği tohumunun yüzde 60'ı Konya'dan karşılanıyor. Yağ açığını kapatma noktasında Konya önemli bir misyon yükleniyor. Dövizler bu sayede dışarıya gitmemeli, Konya bölgeside mısır üretiminin daha yüksek kar getirmesi sulu tarım yapılan alanlarda diğer baharlık ürünlerin yerine tercih sebebi olarak mısırı öne çıkarmakta olup, havza bazlı ürün destekleme politikasının biran önce hayata geçirilmesinin ne kadar gerekli olduğunu bir defa daha ortaya koymaktadır. 2016 yılı üretim sezonunda da ayçiçeği ekiliş alanlarının daralmanın yerini tercihe bırakacağı tahmin edilmektedir. Konya’nın en büyük sorunu olan tarımsal su açığının havza dışından transferlerle karşılanması durumunda diğer ürünlerle birlikte ayçiçeği ekliş alanlarının dahada genişlemesiyle Ülkemizin ham yağ açığını kapatacak potansiyelimiz vardır” ifadelerini kullandı.