Afganistan Sorununa Uluslararası Destek Çağrısı

Afganistan sorununa ilişkin İstanbul Süreci'nin 4. Dışişleri Bakanları Toplantısı Çin’de başladı. Toplantının Çin’de yapılması ve Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani Ahmedzay’ın ilk devlet ziyaretini bu ülkeye yapması, Çin’in Afganistan sorunundaki rolünü ön plana çıkarıyor. Çin, bu toplantının Afganistan’ın yeniden inşası adına somut taahhütler üzerine odaklanması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca konferansın eşbaşkanlığını Afganistan ve Çin yürütecek.

Başkent Pekin’deki Diaoyutai Devlet Konukevi’nde gerçekleşen toplantının açılışında, Çin Başbakanı Li Keqiang’ın ortaya koyduğu beş öneri, özellikle Afganistan tarafından kabul gördü.

Li konuşmasında, Afganistan sorununun çözülmesiyle ilgili olarak, Afganistan'ın Afgan halkı tarafından yönetilmesinde ısrar edilmesi gerektiğini vurguladı. Li'nin, siyasi uzlaşmanın gerçekleştirilmesi, ekonomik yapılanmasının hızlandırılması ile gelişme yolunun araştırılması ve dış desteğin güçlendirilmesi önerileri, büyük alkış aldı. Li, İstanbul Süreci'nin ilerletilmesinin, Afganistan sorununun bir an önce çözülmesine, bölgede güvenliğin ve refahın gerçekleştirilmesine katkı sağlayacağını vurguladı. Gelecek 3 yılda Afganistan’a 1,5 milyar yuan (250 milyon dolar) bağış yapacağını belirten Li, gelecek 5 yıl içinde de Afganistan’daki toplumun her kesiminden 3 bin kişiye eğitim vereceklerine dikkat çekerek "Ayrıca 5 yüz eğitim bursu sağlayacağız." dedi.

Çin ayrıca, Birleşmiş Milletler’in Afganistan'da daha önemli rol oynamaya devam etmesine de destek verdiğini bildirdi.

Afgan Cumhurbaşkanı Ahmedzay da konuşmasında, 2011 yılında kurulan İstanbul Süreci’ne verdiği destek için çok teşekkür etti. Ahmedzay, Pekin’de Çinli liderlerle görüşürken, ülkesinin barış, istikrar ve gelişmesinde Çin’in desteğini talep etmişti.

Konferansın Dışişleri Bakanları toplantısında da sırasıyla Çin, Afganistan, İran, Türkmenistan, Türkiye ve toplantıya üye diğer ülkelerin dışişleri bakanları birer konuşma yaptı.

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Pekin’deki toplantıda, Afganistan’ın devlet yönetimi, kendi gücüyle gelişmesi ve güvenlik alanlarındaki kabiliyetlerini artırmak için 64 öncelikli proje saptandığını ve bu projelerin hemen hayata geçirilmesi için tarafların işbirliği yapması, finans ve teknik destek vermesi gerektiğini ifade etti. İstanbul Süreci’nin ilerletilmesine vurgu yapan Wang, güven artırıcı önlemler konusunda işbirliğine aktif olarak katıldığını söyledi.

ÇAVUŞOĞLU: AFGANİSTAN’IN YANINDAYIZ

Türkiye’yi temsil eden Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İstanbul Süreci’nin önemine dikkat çekti. Afganistan’ın tarihi açıdan kritik bir dönemeçte olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, Türkiye olarak Afganistan’ın yanında durmaya devam edeceklerini kaydetti. Çavuşoğlu ayrıca, Türkiye’nin Türkçe Konuşan Ülkeler Konseyi’nin Başkanı olduğunu söyledi ve

Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan dışişleri bakanları adına Kabil yönetimi ile yapılan işbirliğine dikkat çekti.

Bakan Çavuşoğlu, öğleden sonra ise Türkmenistan, Pakistan, İran ve Çin dışişleri bakanları ile görüştü.

Türkiye’nin önderliğinde 2 Kasım 2011’de kurulan ve bu yıl ilk defa Çin'de yapılan konferansa, bölgedeki 14 üye ülke, bölge dışındaki 16 ülkeden dışişleri bakanları ile 12 bölgesel ve uluslararası örgütün temsilcileri katıldı.

CİHAN